Nieuwsbrief 1 gemeenteraadsverkiezingen 21 maart 2018
Deze nieuwsbrief van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft tot doel u te informeren over kwesties die van belang zijn voor de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018.
1. Verkiezingskalender gemeenteraadsverkiezingen
Bij deze nieuwsbrief is de verkiezingskalender voor de gemeenteraadsverkiezingen gevoegd. Hierin staan de voor u relevante data.
2. Mogelijk raadgevend referendum over de Wiv
De Kiesraad heeft op vrijdag 1 september jl. bekendgemaakt dat er ten minste 10.000 geldige verzoeken zijn ingediend om een referendum te houden over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv). Daarmee is de drempel voor een zogenaamd inleidend verzoek om een referendum te houden, gehaald. Op maandag 4 september jl. heeft de Kiesraad zijn besluit tot toelating van het inleidend verzoek gepubliceerd in de Staatscourant (zie hier).
Tot en met maandag 11 september a.s. staat beroep open bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State tegen de toelating van het inleidend verzoek. Als er beroep wordt ingesteld, doet de Raad van State uiterlijk op maandag 18 september a.s. uitspraak.
Vanaf maandag 4 september tot en met maandag 16 oktober a.s. hebben kiezers de tijd om ondersteuningsverklaringen af te leggen. Er zijn ten minste 300.000 verklaringen nodig voor een zogenaamd definitief verzoek om een referendum te houden. De Kiesraad heeft vervolgens twee weken de tijd om te bepalen of deze drempel is gehaald. Op 1 november a.s. maakt de Kiesraad zijn besluit bekend of het definitief verzoek wordt toegelaten. Tegen dat besluit is ook weer beroep mogelijk bij de Raad van State.
Als onherroepelijk vaststaat dat het definitief verzoek is toegelaten, moet er een raadgevend referendum over de Wiv worden gehouden. Dat referendum zal dan worden gehouden op 21 maart 2018, dus tegelijk met de gemeenteraadsverkiezingen. Dat volgt uit art. 55 en art. 56 van de Wet raadgevend referendum.
U wordt dan ook verzocht om er rekening mee te houden dat er op 21 maart 2018 een gecombineerde verkiezing zal moeten worden georganiseerd! (Dit geldt uiteraard niet voor de gemeenten waar in november 2017 of november 2018 herindelingsverkiezingen worden gehouden; zij zullen er rekening mee moeten houden dat zij op 21 maart 2018 alleen een referendum zullen moeten organiseren.) Zodra er meer bekend is, wordt u daarover uiteraard door middel van een volgende nieuwsbrief op de hoogte gesteld.
Informatie over de Wiv
Mocht het tot een referendum komen over de Wiv, dan zal de Referendumcommissie informatie opstellen om de kiezers over de Wiv te informeren. De Referendumcommissie zal die informatie ook aan de gemeenten beschikbaar stellen. Het is dus niet de bedoeling dat gemeenten zelfstandig informatie over de Wiv aan kiezers ter beschikking stellen.
Nieuw model stembiljet
Mocht het tot een referendum komen over de Wiv, dan zal BZK een nieuw model opstellen voor het referendumstembiljet. Uiteraard wordt u daarover nader geïnformeerd.
3. Experiment centraal tellen
Bij brief van 14 juli jl. heeft de minister van BZK een brief aan alle burgemeesters gestuurd, waarin hij hen informeerde over de mogelijkheid om bij de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 mee te doen aan een experiment met een centrale stemopneming. Die mogelijkheid is er op grond van de Tijdelijke experimentenwet stembiljetten en centrale stemopneming.
Het experiment houdt in dat de stembureaus op de verkiezingsavond zelf alleen een voorlopige telling op lijstniveau uitvoeren. Op grond daarvan kan een voorlopige uitslag van de verkiezing bekend worden gemaakt. Die dient tevens als referentie voor de definitieve tellingen. Het stembureau telt dus niet de stemmen die op de kandidaten zijn uitgebracht: dat gebeurt de volgende dag op een (of meerdere) centrale locaties, door een daarvoor in te stellen gemeentelijk stembureau.
Voor deelname aan het experiment is een besluit van de gemeenteraad nodig. Voordat deelname kan worden geformaliseerd, zal de gemeenteraad dus moeten instemmen.
Als uw gemeente belangstelling heeft voor deelname aan het experiment, wordt u verzocht vóór vrijdag 15 september a.s. een mail te sturen aan experimentcentraaltellen@minbzk.nl