Nvvb Nvvb

Nieuwsbrief 4 Verkiezingen 2019

Deze nieuwsbrief van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft tot doel u te informeren over kwesties die van belang zijn voor de gecombineerde provinciale staten- en waterschapsverkiezingen van 20 maart 2019 en de Europees Parlementsverkiezing van 23 mei 2019.

1. Circulaire provinciale staten- en waterschapsverkiezingen
Vrijdag 14 december is aan het college van burgemeester en wethouders van alle gemeenten een circulaire gestuurd met instructies voor de voorbereiding en organisatie van de gecombineerde provinciale staten- en waterschapsverkiezingen. Een afschrift van deze circulaire is als bijlage 1 bij deze nieuwsbrief gevoegd.

2. Geen stemrecht voor de EP-verkiezing voor personen met een Britse nationaliteit
Voorbeeldbrief aan Britse burgers
In nieuwsbrief 3 (6 december 2018) bent u geïnformeerd over de gevolgen van de waarschijnlijke uittreding op 29 maart 2019 van het Verenigd Koninkrijk (VK) uit de Europese Unie. Aan u is geadviseerd om personen met een Britse nationaliteit die zich in uw gemeente hebben laten registreren om in Nederland te kunnen stemmen voor verkiezingen voor het Europees Parlement (EP-verkiezingen), actief aan te schrijven, om hun te melden dat hun registratie komt te vervallen wanneer het VK uit de EU treedt.
Enkele gemeenten hebben gevraagd om een voorbeeldbrief. Bijlage 2 bij deze nieuwsbrief is een (Engelstalige) voorbeeldbrief die u kunt gebruiken om personen met een Britse nationaliteit in uw gemeente die zich hebben geregistreerd voor deelname aan de EP-verkiezing aan te schrijven.

Wat wordt verstaan onder “personen met een Britse nationaliteit”?
Een enkele gemeente heeft gevraagd wat wordt verstaan onder “personen met een Britse nationaliteit”. Britse nationaliteit hebben de personen die in de BRP staan geregistreerd onder de volgende codes:
Omschrijving

Meer informatie over de Brexit
Als in de komende periode meer relevante informatie beschikbaar komt over de Brexit, wordt u daarover zo snel mogelijk geïnformeerd.

3. Aanvraagformulier kiezerspas (K 6) voor waterschapsverkiezingen
In gemeenten met meerdere waterschappen is het uitgangspunt dat kiezers voor de waterschapsverkiezing alleen kunnen stemmen in de stemlokalen die liggen in het gebied van het waterschap. Maar het college van burgemeester en wethouders kan besluiten dat kiezers ook elders in de gemeente kunnen stemmen. Op grond van artikel J 5, tweede lid, van de Kieswet besluit het college dan dat kiezers kunnen stemmen in één, meer of alle stemlokalen die liggen in de gemeente, maar buiten de grenzen van het waterschap.

Kiezers met een kiezerspas voor de waterschapsverkiezingen kunnen hun stem uitbrengen in elke gemeente die ligt binnen het waterschap waarvoor zij stemgerechtigd zijn. Maar gelet op de voorgaande alinea, zijn er mogelijk gemeenten waar niet in alle stemlokalen kan worden gestemd voor alle waterschappen die binnen de grenzen van de desbetreffende gemeente liggen. Het is van belang dat kiezers daarover duidelijk worden geïnformeerd. Net als vier jaar geleden, moeten gemeenten daarom het aanvraagformulier voor de kiezerspas (model K 6) zodanig bewerken, dat kiezers ervoor gewaarschuwd worden dat zij in de gemeente van hun keuze mogelijk niet in elk stemlokaal hun stem kunnen uitbrengen. In onderdeel 3 van het aanvraagformulier worden alle gemeenten ingevuld die liggen in het desbetreffende waterschap.
Gemeenten waar niet in alle stemlokalen voor alle waterschappen kan worden gestemd, worden op het formulier gemerkt met een asterisk. Zo worden kiezers die een kiezerspas willen aanvragen, gewaarschuwd dat zij in de gemeente van hun keuze mogelijk niet in elk stemlokaal hun stem kunnen uitbrengen. Op het aanvraagformulier worden zij geadviseerd om de website van de desbetreffende gemeenten te raadplegen voor de locaties van de stemlokalen waar zij hun stem kunnen uitbrengen. Het model voor het aanvraagformulier is als bijlage 3 bij deze nieuwsbrief gevoegd.

Het ministerie van BZK heeft alle 74 gemeenten met meerdere waterschappen binnen de grenzen, gevraagd of er al dan niet in alle stemlokalen voor al deze waterschappen kan worden gestemd. Rond half januari 2019 wordt in de toolkit (www.verkiezingentoolkit.nl) een overzicht geplaatst van deze 74 gemeenten, met daarbij de op dit punt door deze gemeenten verstrekte informatie. U kunt deze informatie gebruiken om te vermelden op het formulier K 6.

4. Leesloep stemlokalen
Een van de eisen in de Checklist toegankelijkheidscriteria stemlokalen is de aanwezigheid in elk stemlokaal van een loep met een vergroting van 4 keer, en 3000 lux. Uit een praktijkonderzoek van Visio (expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen) blijkt dat sommige loepen die volgens de leveranciers aan deze eisen voldoen, bij een functionele meting niet de gewenste prestaties leveren. Dit kan te maken hebben met de meetmethode. Indien u twijfelt over de aanschaf van een leesloep, kunt u voor advies en overleg contact opnemen  met de Oogvereniging (www.oogvereniging.nl

5. Zet stemlokalen op de kaart via "Waar is mijn stemlokaal?"
Het ministerie van BZK, VNG Realisatie en Open State Foundation hebben een platform ontwikkeld dat het de kiezer mogelijk maakt om eenvoudig het dichtstbijzijnde stemlokaal op te zoeken. Net als bij eerdere verkiezingen wordt u vriendelijk verzocht om de gegevens van uw stemlokalen te uploaden. Via deze link kunt u alvast een account aanmaken. In bijlage 4 bij deze nieuwsbrief treft u alle overige informatie aan.

6. Onderzoek naar de deskundigheid en vaardigheden van leden van stembureaus en tellers
Het kabinet is, met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB), van mening dat nader onderzoek nodig is om na te gaan hoe de deskundigheid en vaardigheden van voorzitters en leden van de stembureaus  verbeterd kan worden. Dat heeft minister Ollongren op 15 juni jl. aan de Tweede Kamer geschreven. Aan het bureau Leeuwendaal is gevraagd dit te onderzoeken en de onderzoeksresultaten te vertalen naar concrete aanbevelingen voor de praktijk. Leeuwendaal kent de  praktijk van werving, selectie en opleiding.

In het kader van dit onderzoek zullen de coördinatoren verkiezingen van elke gemeente worden gevraagd om een korte online vragenlijst in te vullen en een link naar een online vragenlijst door te zetten naar hun stembureauleden. Het is immers heel belangrijk om ook bij de stembureauleden zelf ervaringen uit te vragen. Ook zullen coördinatoren verkiezingen, stembureauleden en tellers worden gevraagd of zij willen meewerken aan een interview of een bijeenkomst met een focusgroep. Op deze wijze willen de onderzoekers na de online enquête  verdiepende vragen stellen. De vragenlijsten worden direct na de provinciale staten- en waterschapsverkiezingen van 20 maart 2019 worden uitgezet, zo mogelijk in combinatie met de gebruikelijke evaluatie na elke verkiezing. De focusgroep bijeenkomsten vinden op 16 april  (Amersfoort) en 23 april (Breda) a.s. plaats (een derde datum wordt nog gepland). Het onderzoeksrapport wordt eind mei verwacht, waarna de minister de Kamer daarover zal informeren.

Als u vragen heeft over de komende verkiezingen, dan kunt u die stellen aan het nformatiepunt van de Kiesraad, een gezamenlijk initiatief van BZK en de Kiesraad (informatiepunt@kiesraad.nl

• Bijlage 1
• Bijlage 2
• Bijlage 3
• Bijlage 4

Bron: Ministerie van BZK