Stand van zaken BRP-straten
In 2015 is bestuurlijk afgesproken dat de BRP-inschrijvingen van alle asielzoekers en statushouders door vier zogenaamde BRP-straten worden uitgevoerd. De inschrijfcapaciteit van de huidige BRP-straten staat onder druk en de capaciteit moet sterk omhoog. De afspraak dat de BRP-straten deze doelgroep inschrijft blijft echter staan. Van alle gemeenten wordt verwacht dat zij niet zelf dit soort inschrijvingen gaan doen. Dat werkt verstorend voor de planning en coördinatie van de huidige BRP-straten.
Voordelen BRP-straat
Een BRP-straat concentreert kennis en ervaring met deze inschrijfgroep op enkele plaatsen in Nederland. Dit is ook de reden geweest voor het instellen van de BRP-straten. De doelstelling van de BRP-straten is zorgen voor een efficiënt en kwalitatief hoogwaardig proces, zodat mensen snel worden ingeschreven en een BSN ontvangen. Samenwerking met de IND en het COA is van groot belang. De IND levert dossiers met persoonsgegevens en het COA regelt vervoerbewijzen voor de reis van en naar de BRP-straat.
Vier gemeenten hebben momenteel een BRP-straat en werken daarbij nauw samen met de IND en het COA. De grootste BRP-straat is in Ter Apel, uitgevoerd door de gemeente Westerwolde. Andere BRP-straten zijn in Zevenaar, uitgevoerd door gemeente Arnhem, Den Bosch uitgevoerd door de gemeente Gilze en Rijen en Budel, uitgevoerd door de gemeente Cranendonck.
Het belang van BSN en inschrijving
De inschrijvingsplicht geldt voor statushouders en voor asielzoekers die langer dan zes maanden in Nederland zijn en waarvan de identiteit is vastgesteld. Door inschrijving in de BRP wordt een BSN afgegeven. Zonder BSN kunnen deze mensen niet werken, geen vervolghuisvesting krijgen en hierdoor stokt de doorstroom vanuit COA-locaties naar gemeenten. Zij kunnen zich ook niet aanmelden voor een studie of zorgverzekering. Het niet tijdig hebben van een BSN belemmert de integratie in de Nederlandse samenleving. Dat is onwenselijk.
Bij de BRP-straat doet de asielzoeker of statushouder aangifte van verblijf en adres voor inschrijving in de BRP. Vaak woont de persoon niet in de gemeente van de BRP-straat, maar in een opvangcentrum elders. Eerst wordt hij of zij met een briefadres ingeschreven in de BRP-straatgemeente, waarna de woongemeente op aangifte een adreswijziging uitvoert. Dan is het proces afgerond en is de persoon in de juiste gemeente ingeschreven.
Capaciteitsdruk en oplossing
De inschrijfcapaciteit van BRP-straten staat onder druk. Momenteel wachten 17.500 mensen op een inschrijving in de BRP. Om dit probleem te verhelpen moet de inschrijfcapaciteit sterk omhoog. Dit kan als meer gemeenten een BRP-straat gaan inrichten en ook asielzoekers en statushouders in de BRP gaan inschrijven. Zo heeft de gemeente Amsterdam dit een aantal maanden gedaan in samenwerking met de BRP-straatketen om de inwoners uit de eigen gemeente in te schrijven. Op 1 november 2024 zullen de gemeente Amsterdam en Gilze en Rijen beide een nieuwe BRP-straat openen voor het projectmatig wegwerken van de achterstand. Naar verwachting blijft Amsterdam na de inhaalslag een BRP-straat houden en zal de extra BRP-straat van Gilze en Rijen (locatie Rijen) stoppen.
Daarnaast wordt gewerkt aan het optimaliseren van het gehele ketenproces.
We willen er tot slot nogmaals op wijzen dat het niet de bedoeling is dat andere gemeenten zelf deze BRP-inschrijvingen doen. Dat werkt verstorend voor de planning en coördinatie van de huidige BRP-straten.
Als er toch een burger uit de genoemde doelgroep aan de balie staat en eist ingeschreven te worden en de situatie vraagt dringend om actie, dan is een spoedinschrijving mogelijk. De COA-locatie waar betrokkene verblijft, is bekend met de procedure die hiervoor gevolgd moet worden en kan deze in gang zetten. Een spoedinschrijving wordt ook gedaan door een van de BRP-straten.